Động hóa khớp cổ chân trong điều trị gãy xương hở loại IIIB là một kỹ thuật quan trọng, đặc biệt với sự hỗ trợ của khung Ilizarov – một phương pháp hiện đại giúp phục hồi chức năng cổ chân hiệu quả. Trong bài viết này, chúng tôi xin giới thiệu một trường hợp điển hình do Bs CKII. Nguyễn Ngọc Hiếu – Trưởng khoa Chấn Thương Chỉnh Hình, Bệnh viện Quân Y 7A thực hiện, qua đó làm rõ tính hiệu quả và các bước tiến hành kỹ thuật điều trị tiên tiến này.
Gãy xương hở độ IIIB là một loại tổn thương nặng nề, thường gặp trong các chấn thương do tai nạn giao thông hoặc tai nạn lao động. Tình trạng này đặc trưng bởi:
Tổn thương phần mềm nặng, lộ xương ra ngoài môi trường.
Nguy cơ nhiễm trùng cao do môi trường xung quanh xâm nhập trực tiếp vào vùng gãy.
Khó khăn trong phục hồi chức năng nếu không xử trí đúng cách.
Khung Ilizarov là một hệ thống cố định ngoài được phát triển bởi Giáo sư Gavriil Ilizarov vào những năm 1950 tại Liên Xô. Đây là kỹ thuật dựa trên nguyên lý giãn cách và kích thích tạo xương mới, rất hiệu quả trong các trường hợp:
Gãy xương khó lành.
Sửa chữa biến dạng chi.
Kéo dài chi.
Hợp nhất khớp.
Ưu điểm:
Ít xâm lấn mô mềm.
Dễ dàng điều chỉnh và theo dõi tiến trình hồi phục.
Giảm nguy cơ nhiễm trùng so với các phương pháp cố định trong.
Cho phép động hóa khớp cổ chân sớm.
Nhược điểm:
Thời gian điều trị dài.
Gây khó chịu do tính cồng kềnh.
Đòi hỏi bác sĩ và bệnh nhân phải theo dõi sát sao.
Thông tin bệnh nhân:
Giới tính: Nam
Tuổi: 49 tuổi
Nguyên nhân: Tai nạn giao thông
Tổn thương: Gãy hở độ IIIB 1/3 dưới hai xương cẳng chân trái
Quá trình điều trị:
Bệnh nhân được đưa vào bệnh viện trong tình trạng tổn thương nặng, vết thương hở rộng. Trước đó, đã được xử lý cắt lọc và cố định ngoài tạm thời.
Bước 1: Đánh giá tổn thương lâm sàng và hình ảnh học
Bước 2: Cắt lọc lại tổ chức hoại tử, chuẩn bị nền xương ghép
Bước 3: Cố định xương bằng khung Ilizarov và kim Kirschner
Bước 4: Ghép xương từ mào chậu
Bước 5: Theo dõi hồi phục và điều chỉnh khung định kỳCa phẫu thuật diễn ra thành công dưới sự chỉ đạo của BS CKII Nguyễn Ngọc Hiếu, đảm bảo yếu tố vô trùng tuyệt đối và kỹ thuật chuẩn xác.
Kết quả sau phẫu thuật:
Vết thương khô, không nhiễm trùng.
Bệnh nhân bắt đầu vận động cổ chân sau 1 tuần.
Sau 3 tháng, X-quang cho thấy liền xương tốt.
Bệnh nhân có thể chịu lực một phần lên chi tổn thương.
So sánh với các phương pháp cố định trong:
| Tiêu chí | Cố định trong | Khung Ilizarov |
|---|---|---|
| Xâm lấn mô mềm | Cao | Thấp |
| Nguy cơ nhiễm trùng | Cao | Thấp |
| Chi phí | Cao | Trung bình |
| Hồi phục chức năng | Bị giới hạn | Có thể động hóa sớm |
| Chỉnh hình linh hoạt | Không | Có |
Nghiên cứu hỗ trợ:
Các nghiên cứu quốc tế cho thấy, Ilizarov đạt tỷ lệ thành công trên 90% trong các ca gãy hở phức tạp. Đặc biệt trong gãy xương hở độ IIIB, khung này giúp giảm tỉ lệ nhiễm trùng, hỗ trợ tái tạo phần mềm và động hóa khớp cổ chân hiệu quả.
Bài báo cáo ca bệnh này chứng minh rằng, kỹ thuật động hóa khớp cổ chân bằng khung Ilizarov không chỉ hiệu quả mà còn rất phù hợp trong điều trị các trường hợp gãy xương hở loại IIIB. Phương pháp này giúp cải thiện khả năng vận động, rút ngắn thời gian phục hồi và nâng cao chất lượng sống cho bệnh nhân.
Khuyến cáo:
Bệnh nhân nên được điều trị tại các cơ sở y tế có chuyên môn cao.
Quá trình theo dõi cần chặt chẽ.
Việc tập vận động sớm là cần thiết để phục hồi chức năng cổ chân.
